ORDYNARIAT POLOWY WOJSKA POLSKIEGO
DEKANAT WOJSK SPECJALNYCH
PARAFIA WOJSKOWA PW. BŁ. PIOTRA JERZEGO FRASSATI W LUBLIŃCU
STATUT
ROZDZIAŁ I
ORDYNARIAT POLOWY
Art. 1. Ordynariat Polowy jest okręgiem kościelnym zrównanym prawnie z diecezją,
posiadającym własnego Biskupa, któremu powierzona jest troska pasterska o część Ludu
Bożego z różnych tytułów związanego ze służbą w Wojsku Polskim i innych służbach
mundurowych wymienionych poniżej.
Art. 2. Ordynariat Polowy rządzi się:
a) przepisami zawartymi w Konstytucji apostolskiej „Spirituali militum curae” z dnia
21 kwietnia 1986 r. (AAS 78:1986, s. 481-486);
b) przepisami Kodeksu Prawa Kanonicznego;
c) niniejszym Statutem nadanym przez Stolicę Apostolską.
Art. 3. Do Ordynariatu Polowego należą katolicy Kościoła łacińskiego i katolickich
Kościołów wschodnich:
a) żołnierze zawodowi, wojskowi emeryci i renciści, ich współmałżonkowie, dzieci,
także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujące
razem z nimi;
b) żołnierze w czynnej służbie wojskowej (niezawodowi), w czasie pełnienia tej
służby;
c) żołnierze służby terytorialnej w czasie trwania służby;
d) pracownicy Resortu Obrony Narodowej, funkcjonariusze oraz inni pracownicy
zatrudnieni w instytucjach wojskowych, ich współmałżonkowie, dzieci, także
pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujące razem
z nimi;
e) uczniowie i studenci szkół oraz uczelni wojskowych;
f) zatrudnieni lub przebywający w szpitalach wojskowych, w domach opieki
i w podobnych instytucjach wojskowych;
g) członkowie instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego
oraz wierni świeccy zatrudnieni na stałe przez Ordynariusza Polowego lub za jego
zgodą;
h) kombatanci i weterani uznani za takich przez prawo państwowe;
i) funkcjonariusze i pracownicy Straży Granicznej, ich współmałżonkowie, dzieci,
także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujące
razem z nimi;
j) funkcjonariusze i pracownicy Służby Ochrony Państwa, ich współmałżonkowie,
dzieci, także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby
zamieszkujące razem z nimi.
Art. 4. Ordynariat Polowy posiada kościelną osobowość prawną na podstawie kan. 373 KPK
i osobowość prawną w polskim porządku prawnym na podstawie art. 4 ust. 2 Konkordatu.
Siedzibą Ordynariatu Polowego w Polsce jest Warszawa. Głównym kościołem Ordynariatu
Polowego jest katedra polowa pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski
w Warszawie.
ROZDZIAŁ II
BISKUP POLOWY
Art. 5. Biskupa Polowego mianuje w sposób nieskrępowany Ojciec Święty.
Art. 6. Kandydatów na ten urząd przedstawia Ojcu Świętemu Nuncjusz Apostolski po
uprzedniej konsultacji kompetentnych władz kościelnych i państwowych.
Art. 7. Biskup Polowy, będąc własnym ordynariuszem okręgu kościelnego zrównanego z
diecezją, posiada prawa i obowiązki biskupa diecezjalnego, chyba że inaczej wynika z natury
rzeczy lub ze Statutu. Jest członkiem Konferencji Episkopatu Polski.
Art. 8. Biskup Polowy posiada własną władzę zwyczajną, w zakresie forum wewnętrznego
i zewnętrznego, ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Jest to władza personalna, czyli
odnosząca się do określonej kategorii osób, wykonywana kumulatywnie z biskupami
miejscowymi. Obszary i miejsca przeznaczone dla żołnierzy podlegają w pierwszej kolejności
i przede wszystkim jurysdykcji Biskupa Polowego, na drugim zaś miejscu jurysdykcji
biskupa diecezjalnego, co oznacza, że kiedy nie ma Biskupa Polowego lub kapelanów
wojskowych, wówczas zarówno biskup diecezjalny, jak i proboszcz miejsca działają na mocy
własnych uprawnień. Jurysdykcja Biskupa Polowego może być wykonywana w stosunku do
osób należących do Ordynariatu także wtedy, kiedy osoby te znajdują się czasowo poza
granicami Polski. Ordynariat Polowy może prowadzić działalność duszpasterską także na
rzecz żołnierzy zagranicznych, kiedy oni o to poproszą
Art. 9. Jeśli zaistnieje przeszkoda w działaniu lub wakans stolicy biskupiej (sedes impedita
aut vacans), wtedy Ordynariatem Polowym zarządza wikariusz generalny, który w takim
wypadku posiada te same prawa i obowiązki, co administrator diecezji (kan. 409-430 KPK).
Wikariusz generalny jest wspomagany przez kolegium konsultorów zgodnie z przepisami
kan. 502 KPK. Gdyby zabrakło wikariusza generalnego lub był przeszkodzony w działaniu,
wtedy obowiązki administratora Ordynariatu Polowego, wyłącznie co do jurysdykcji
kościelnej, podejmuje wyznaczony wikariusz biskupi, według kolejności wskazanej
uprzednio przez Biskupa Polowego. Jeśli zabrakłoby także wikariuszy biskupich, obowiązki
administratora Ordynariatu Polowego pełni kapelan wybrany przez kolegium konsultorów
zgodnie z przepisami prawa kanonicznego, chyba że Stolica Apostolska postanowi inaczej.
ROZDZIAŁ III
PREZBITERIUM ORDYNARIATU POLOWEGO
Art. 10. Prezbiterium Ordynariatu Polowego tworzą duchowni diecezjalni i należący do
instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, inkardynowani do
Ordynariatu lub wykonujący, za zgodą własnego ordynariusza, jakieś stałe zadanie na rzecz
Ordynariatu (por. kan. 498 §1, n.2). Kapelanami w Ordynariacie Polowym mogą zostać
kapłani wyróżniający się pobożnością, apostolską gorliwością, przykładnym życiem,
odpowiednim charakterem i dyspozycyjnością.
Art. 11. Biskup Polowy sprawuje duszpasterstwo wspomagany przez dziekanów, których sam
mianuje zgodnie z potrzebami pastoralnymi oraz przez kapelanów spełniających swe funkcje
we własnych kościołach i kaplicach, albo korzystających, na podstawie umowy, z kościołów
i pomieszczeń wynajętych, a także na terenach wojskowych, jak koszary czy poligony.
Art. 12. Kapelanów wojskowych mianuje i odwołuje Biskup Polowy zgodnie z przepisami
prawa kanonicznego i umowami konkordatowymi.
Art. 13. Kapelani wojskowi – proboszczowie posiadają prawa i obowiązki na równi z innymi
proboszczami, chyba że co innego wynika z natury rzeczy albo z przepisów prawa
kościelnego.
Art. 14. Kapelani służby terytorialnej oraz kapelani rezerwy, pozostając pod jurysdykcją
własnych ordynariuszy, w czasie wykonywania zadań służbowych, ćwiczeń wojskowych,
udziału w kursie oficerskim, w czasie wykonywania innych zadań duszpasterskich w Wojsku
Polskim oraz po ogłoszeniu mobilizacji, znajdują się pod jurysdykcją Biskupa Polowego.
Art. 15. Przygotowanie do przyjęcia sakramentów świętych, zwłaszcza do małżeństwa,
winno się odbywać zgodnie z przepisami wydanymi przez Konferencję Episkopatu Polski.
Każdy proboszcz parafii wojskowej zobowiązany jest prowadzić księgę ochrzczonych,
bierzmowanych, zaślubionych i zmarłych.
Art. 16. Biskup i kapelani wojskowi mogą przyjmować wojskowe stopnie, honory,
uposażenie i emeryturę, po uprzednim uzgodnieniu tego z właściwymi władzami
państwowymi. Kapelani pełniący zawodową służbę wojskową należą do korpusu
oficerskiego. Natomiast Biskup Polowy, zgodnie z wieloletnią tradycją, należy do korpusu
generalskiego.
ROZDZIAŁ IV
KURIA BISKUPIA ORDYNARIATU POLOWEGO
Art. 17. Pomocą Biskupowi Polowemu służy Kuria Biskupia Ordynariatu Polowego złożona
z wikariusza generalnego, wikariuszy biskupich i kanclerza, a także innych osób
wspierających duszpasterstwo wojskowe. Ponadto Biskup Polowy powołuje radę kapłańską,
radę duszpasterską i radę do spraw ekonomicznych, a także kolegium konsultorów.
ROZDZIAŁ V
SĄD ORDYNARIATU POLOWEGO
Art. 18. W sprawach sądowych wiernych Ordynariatu Polowego w Polsce, sądem pierwszej
instancji jest Sąd Metropolitalny w Warszawie, zaś apelacyjnym – Sąd Metropolitalny
w Poznaniu.
ROZDZIAŁ VI
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Art. 19. Niniejszy Statut, po nadaniu przez Stolicę Apostolską, wchodzi w życie po upływie
miesiąca od jego publikacji w biuletynie urzędowym Ordynariatu Polowego lub Konferencji
Episkopatu Polski.
Art. 20. Biskup Polowy, po uprzednim wysłuchaniu rady kapłańskiej, i po konsultacji
z Konferencją Episkopatu Polski, może przedłożyć do zatwierdzenia Stolicy Apostolskiej
ewentualne propozycje zmian w Statucie.
Art. 21. Zmiany Statutu wchodzą w życie po upływie miesiąca od zatwierdzenia przez Stolicę
Apostolską, chyba że postanowiono inaczej.